نوشته های کوتاه از باقر رشادتی
· نخستین گام در معرفت کردگار
خُلق و خوی انسان طوری سرشته است که هرگز بی نیاز از بازگشت به طبیعت نیست. البته آدمی با دو رویکرد ناچار از بازگشت به طبیعت است، اول اینکه رفع نیازهای مادی او را وادار به این بازگشت می کند؛ دو دیگر آنکه انسان معاصر برای رهایی از فشار سنگین روحی و روانی حاصل از زندگانی ماشینی و فرار از چنگ زندگی تکنولوژی زده این دنیای هزار رنگ و هزار چهره، به آغوش مهربان طبیعت پناه می برد و در سایه نگاه سبز کوه و در و دشت و جنگل، آرامش از دست داده اش را بازمی یابد و غرق در سرور می شود.
این بازگشت به طبیعت بنابه هر یک از دو علت گفته شده که باشد، انسان اندیشمند و خردورز را به درنگ و تأمل در نشانه های آشکار و نهان آفریدگار عظمتهای بی شمار این طبیعت زیبا وا می دارد. در عرصه پهناور این اندیشه و درنگ است که ضمیر پاک و فطرت خالی انسان به توحید می رسد و ربط بین مبدأ و معاد را پیدا می کند و حتی حسّ حق شناسی و شکر گزاری در دل و جانش شعله می کشد. این حس اگر از روی تعقل و تدبر باشد، بی شک نخستین گام در معرفت کردگار خواهد بود... بیایید با طبیعت بیشتر آشتی کنیم و با آن پیوندی ناگسستنی داشته باشیم. شاید همین حس عاقلانه و پیوند صمیمی با طبیعت، سعدی را شیفته همه ی جهان کرده بود که با مشاهده زیبایی های طبیعت، خرّم و شاد می شد و عاشقانه می سرود:
به جهان خرّم از آنم که جهان خرّم اوست
عاشقم بر همه عالم که همه ی عالم از اوست.
· به سرعت یک چشم زدن
اینک تمام جهانیان متفق القول اذعان دارند که قرآن بزرگترین معجزه خداست که توسط آخرین پیامبرش حضرت محمد (ص) بر بشر عرضه شد. این معجزه جاویدان گذشته از آنکه حقانیت نبوت محمد (ص) است، حقایق بی شمار دیگری را نیز نشان می دهد و انسانها را به تفکر و تعقل در شناخت هستی دعوت و راهنمایی می کند و خردمندان ( اولوا الالباب - قرآن) را به سرچشمه کمال و خوشبختی می رساند. طُرفه العین: به سرعت یک چشم به هم زدن، تعبیری رسا و زیبا از قرآن است که روشنایی ادراک انسانها را صد چندان می کند و فروغ یقین به برپایی روز بازگشت و رستاخیز را فزونی می بخشد. بهتر است اُنس و رابطه با قرآن را که با ما صمیمانه حرف می زند، بیشتر کنیم تا در سیر الی الله نور هدایت بیشتر بر دلهایمان فرو تابد.
· از عقبه چه کسانی می توانند بگذرند؟
به جرأت می توان گفت هیچ کتابی نتوانسته بمانند قرآن مجید اصطلاحات نو و پاینده بیاورد و خود نیز این تعبیرات و اصطلاحات بدیع و بی سابقه را تفکیک و تبیین نماید. یکی از آن اصطلاحات نو در این کتاب هدایت الهی، واژه «عقبه» است (و ما ادریک ما العقبه – سوره بلَد) که در لغت عرب به معنی « راه دشوار بالای کوه» آمده، اما قرآن به آن مفهومی وسیع به عظمت همه انسانیت می دهد و چنین تشریح و معنی می کند:
- گرفتاری را از گرفتاری رهانیدن.
- در روز قحطی، درمانده و گرسنه را خوراک حلال رساندن.
و این مفاهیم انسانی در لسان قرآن چنین آمده:
- آزاد کردن برده ای
- طعام دادن در روز گرسنگی
- یتیمهای اقوام و خویشان.
- بیچارگان از پا افتاده بر خاک.
- ایمان آورندگان پرهیزکار کسانی اند که همدیگر را به صبر و مهربانی سفارش می کنند.
این حقیقت که قرآن بیان می کند، همیشه زنده است در هر مکان و زمانی می تواند ساری و جاری گردد و به دست افراد صالح به واقعیت پیوندد، به دست من، تو، او، ما، شما و ... همگان.
کسانی که از این «عقبه» به سلامت عبور کنند، «اصحاب یمین» نامیده می شوند، یعنی کسانی که روز قیامت نامه ی عملشان به دست راستشان داده می شود و در آن روز نوری از پس و پیش و از طرف راست ایشان ساطع می گردد و چشم کافران و مشرکان را خیره می کند.
خب، چه کسانی از این عقبه می توانند آزادانه بگذرند؟!... من، تو، او، ما، شما، ایشان... همگان؛ اگر همت کنیم، گر چه سخت است. لطفاً بیایید سوره «بلد» را یک بار دیگر به دقت بخوانیم و کمی در مفهوم «عقبه» تأمل کنیم.
(منبع: دو هفته نامه «دنیز» شماره 6 مورخ 23/9/90)